ZASADY
Udzielania pomocy finansowej, ze środków budżetu państwa z części 85 - Budżety wojewodów,
dział 852 – Pomoc społeczna, rozdział 85278 – Usuwanie skutków klęsk żywiołowych oraz z rezerw celowych na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych, w formie zasiłków celowych,
o których mowa w ustawie o pomocy społecznej oraz w ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi, dla rodzin lub osób samotnie gospodarujących poszkodowanych w wyniku powodzi we wrześniu 2024 roku.
I. Postanowienia ogólne
- Pomoc jest udzielana w formie zasiłku celowego przyznawanego, na podstawie art. 39 ust. 1 i 2
oraz art. 40 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 2268,
z późn. zm.), przez kierownika ośrodka pomocy społecznej, który działa z upoważnienia wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Pomoc może być przyznawana niezależnie od kryterium dochodowego, o którym mowa w art. 8 ust. 1 powołanej ustawy. Wypłaty zasiłków celowych dokonywane są przez właściwe miejscowo ośrodki pomocy społecznej. - Pomoc przeznaczona jest dla rodzin lub osób samotnie gospodarujących, które w wyniku zdarzenia,
w szczególności powodzi, podtopień, intensywnych opadów atmosferycznych, silnych wiatrów, wyładowań atmosferycznych lub osunięć ziemi, zwanych dalej „zdarzeniem klęskowym” poniosły szkodę i obejmuje ona:
1) tzw. pomoc „doraźną” w gospodarstwach domowych (w budynkach mieszkalnych,
w podstawowym wyposażeniu gospodarstw domowych), jeśli ww. osoby znalazły się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej, w której nie mogą zaspokoić niezbędnych potrzeb bytowych w oparciu
o posiadane środki własne;
2) remont albo odbudowę budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, który został zniszczony
lub uszkodzony w wyniku zdarzeń klęskowych.
- Przez budynek mieszkalny rozumie się także budynek gospodarczy służący zaspokajaniu niezbędnych potrzeb bytowych rodziny lub osoby samotnie gospodarującej, w szczególności budynek inwentarski,
tj. budynek przeznaczony, np. do hodowli niewielkiej liczby zwierząt gospodarskich, mający na celu pozyskiwanie żywności na własne potrzeby. Pomoc nie przysługuje w przypadku innego przeznaczenia budynku gospodarczego (inwentarskiego), np. w ramach działalności rolniczej na cele produkcji rolnej przeznaczonej do sprzedaży rynkowej lub związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym wykorzystywanych, jako np. garaże, lokale usługowe, itp. - Pomoc udzielana jest na wniosek osoby uprawnionej lub z urzędu złożony nie później niż w terminie
30 dni od dnia wystąpienia zdarzenia o charakterze klęski żywiołowej. Wniosek może zostać złożony ustnie do protokołu poza siedzibą ośrodka pomocy społecznej, w szczególności w miejscu zdarzenia klęskowego. - Pomoc przyznawana jest rodzinom lub osobom samotnie gospodarującym, prowadzącym w dniu wystąpienia zdarzenia klęskowego gospodarstwo domowe w budynku mieszkalnym lub lokalu mieszkalnym zniszczonym lub uszkodzonym w wyniku tego zdarzenia, zwanym dalej „osobami uprawnionymi”.
- Pomoc może być przyznawana w drodze jednej lub kilku odrębnych decyzji administracyjnych, którym powinien zostać nadany rygor natychmiastowej wykonalności.
II. Pomoc „doraźna”
- Kwota zasiłku dla rodziny albo osoby samotnie gospodarującej nie może przekroczyć 8.000 zł
(słownie: osiem tysięcy złotych). - W przypadku, gdy w budynku mieszkalnym jednorodzinnym lub w jednym lokalu mieszkalnym prowadzonych jest faktycznie kilka gospodarstw domowych przez poszczególne rodziny lub osoby samotnie gospodarujące, pomocą może być objęta każda z nich.
- Zasadnym jest wypłacanie zasiłku celowego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od daty otrzymania środków od Wojewody.
II.A 1.Kwota jednorazowego zasiłku powodziowego dla rodziny albo osoby samotnie gospodarującej nie może przekroczyć 2.000 zł (słownie: dwa tysiące złotych).
2.Szczegółowe tryb udzielania zasiłku jest uregulowany w art. 5 ustawy z dnia 16 września 2011 r.
o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (t.j. Dz. U z 2024 r. poz. 654), tj. osoba poszkodowana zgłasza się do gminy, składa stosowny wniosek i niezwłocznie otrzymuje zasiłek, nie później jednak niż w terminie 2 dni od dnia wydania decyzji w sprawie przyznania zasiłku.
III. Pomoc na remont albo odbudowę budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego
- Kwota (wysokość) zasiłku dla rodziny albo osoby samotnie gospodarującej nie może przekroczyć:
1) kwoty 200 tys. zł (słownie: dwieście tysięcy złotych),przyznawanej w związku ze szkodami
w jednym budynku/lokalu mieszkalnym. Kwoty pomocy finansowej, przyznawane w zależności od oszacowanego procentu zniszczeń/uszkodzeń, określa załącznik nr 1 do Zasad;
2) kwoty 100 tys. zł (słownie: sto tysięcy złotych), przyznawanej w związku ze szkodami powstałymi
w budynkach gospodarczych (niezależnie od liczby zniszczonych lub uszkodzonych budynków gospodarczych). Kwoty pomocy finansowej, przyznawane w zależności od oszacowanego procentu zniszczeń/uszkodzeń, określa załącznik nr 2 do Zasad.
- Kwoty zasiłków, o których mowa w ust. 1, przyznawane są w przypadku oszacowania procentu zniszczeń/uszkodzeń na poziomie co najmniej 5%.
- W przypadku oszacowania procentu zniszczeń/uszkodzeń budynku/lokalu mieszkalnego na poziomie poniżej 5% pomoc, o której mowa w części II, może być przyznana wyłącznie na wykonanie drobnych prac remontowych. W pozostałym zakresie pomoc, o której mowa w części II Zasad, nie dotyczy budynków gospodarczych.
- Do wystąpienia z wnioskiem o pomoc uprawnieni są:
1) właściciel budynku mieszkalnego/lokalu mieszkalnego;
2) osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do zniszczonego lub uszkodzonego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego;
3) osoba, której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego;
4) osoba, która jest najemcą lokalu mieszkalnego albo budynku mieszkalnego;
5) osoba, na rzecz której ustanowione zostało prawo dożywocia;
6) osoba, na rzecz której ustanowiono służebność mieszkania;
7) osoba, która jest dzierżawcą budynku gospodarczego.
- Niniejsze warunki mają zastosowanie również do: odtworzenia budynku/lokalu mieszkalnego w innym miejscu lub o innych wymiarach, zakupu budynku/lokalu mieszkalnego albo budynku mieszkalnego wraz z gruntem, na którym jest posadowiony albo zakupu działki budowlanej.
- Pomoc na remont budynku/lokalu mieszkalnego może zostać udzielona osobom, o których mowa
w ust. 4 pkt 4-7, pod warunkiem uzyskania pisemnej zgody właściciela na przeprowadzenie remontu budynku/lokalu mieszkalnego. W przypadku wyrażenia ww. zgody przez właściciela nie będzie on mógł ubiegać się o pomoc na remont budynku/lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem prawa najmu, dożywocia, służebności lub dzierżawy.- Zasiłek celowy może być przeznaczony na koszty rozbiórki zniszczonego budynku mieszkalnego wyłącznie w przypadku odbudowy budynku mieszkalnego na miejscu, na którym był posadowiony dotychczasowy budynek. Całkowita kwota zasiłku na odbudowę budynku mieszkalnego i koszty rozbiórki zniszczonego budynku nie mogą przekroczyć kwoty zasiłku uzależnionej od oszacowanego procentu zniszczeń/uszkodzeń, określonej w załączniku nr 1 lub nr 2 do Zasad.
- Z kwoty przyznanego zasiłku mogą zostać sfinansowane koszty remontu lub zakupu urządzeń niezbędnych do doprowadzenia energii, ciepła, wody oraz niezbędnej infrastruktury technicznej towarzyszącej budownictwu mieszkalnemu, które zostały zniszczone lub uszkodzone w wyniku zdarzeń noszących znamiona klęsk żywiołowych. Koszty te nie zwiększają kwoty zasiłku przyznanego już na remont albo odbudowę budynku lub lokalu mieszkalnego, o których mowa w ust. 1.
- Jeżeli w zniszczonym lub uszkodzonym budynku/lokalu mieszkalnym gospodarstwo domowe nie było prowadzone w dniu zdarzenia klęskowego, nie zachodzą przesłanki do przyznania pomocy. Pomoc nie przysługuje również na remont/odbudowę budynku/lokalu innego niż budynek/lokal mieszkalny
(np. budynku w budowie, domu rekreacyjnego i letniskowego), ani na remont/odbudowę obiektów
o innym charakterze (np. dróg dojazdowych), jak również na niezamieszkane części budynku/lokalu mieszkalnego, np. piwnice, z zastrzeżeniem pkt III ust. 8 Zasad. - Kwota udzielonej pomocy na remont/odbudowę budynku/lokalu mieszkalnego nie może przekroczyć wysokości szkód wyrządzonych zdarzeniem klęskowym w danym budynku/lokalu mieszkalnym.
- W przypadku, gdy w budynku/lokalu mieszkalnym prowadzonych jest faktycznie kilka gospodarstw domowych, pomocą może być objęte każde odrębne gospodarstwo domowe, jednakże łączna wysokość środków przyznanych na remont/odbudowę budynku/lokalu mieszkalnego nie może przekroczyć wysokości kosztów niezbędnych do usunięcia skutków zdarzenia klęskowego
w budynku/lokalu mieszkalnym. - Pomoc może być wypłacana w transzach. W takim przypadku wypłata kolejnej transzy zasiłku winna zostać poprzedzona weryfikacją sposobu wykorzystania środków przekazanych w ramach wcześniejszej transzy, w szczególności rozliczeniem poprzez przedstawienie imiennych faktur/rachunków.
- Przy ustalaniu zasadności oraz wysokości pomocy organ gminy bierze pod uwagę uzyskane odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia budynku/lokalu mieszkalnego.
- Pomoc – w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 – może zostać przyznana odpowiednio na remont/odbudowę wyłącznie jednego budynku/lokalu mieszkalnego albo na zakup jednego budynku/lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego wraz z gruntem, na którym jest posadowiony, albo na zakup jednej działki budowlanej.
- Osoby uprawnione mają obowiązek potwierdzić poniesienie wydatków związanych
z remontem/odbudową budynku/lokalu mieszkalnego, dokonanych z kwoty przyznanego zasiłku poprzez przedstawienie imiennych faktur/rachunków. - W przypadku, gdy osoba uprawniona: nie potwierdzi poniesienia wydatków (np. nie przedstawi imiennych faktur/rachunków), przeznaczy pomoc na wydatki niezgodne z celem, na jaki została ona udzielona albo kwota udzielanej pomocy (np. wskutek uzyskanego odszkodowania) przekracza wysokość szkód wyrządzonych zdarzeniem klęskowym, zwrot środków z tytułu udzielonej pomocy następuje na podstawie ustawy o pomocy społecznej.
- Zasiłek celowy może być przeznaczony na koszty rozbiórki zniszczonego budynku mieszkalnego wyłącznie w przypadku odbudowy budynku mieszkalnego na miejscu, na którym był posadowiony dotychczasowy budynek. Całkowita kwota zasiłku na odbudowę budynku mieszkalnego i koszty rozbiórki zniszczonego budynku nie mogą przekroczyć kwoty zasiłku uzależnionej od oszacowanego procentu zniszczeń/uszkodzeń, określonej w załączniku nr 1 lub nr 2 do Zasad.
17. Wysokość zasiłków, o których mowa w części III, pomniejsza się o kwotę już przyznanego zasiłku,
o którym mowa w części II, z uwagi na to samo zdarzenie, jeżeli kwota ta została przyznana
i przeznaczona na prace związane z remontem budynku/lokalu mieszkalnego.
IV. Uruchamianie środków z części 85 - Budżety wojewodów na wypłatę zasiłków celowych
- W celu uruchomienia środków na zasiłki celowe z części 85 - Budżety wojewodów wójt gminy (burmistrz, prezydent miasta) sporządza wniosek i przedstawia wojewodzie niezwłocznie, nie później niż w terminie:
- 2 dni roboczych od daty wpływu do właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego kompletnych wniosków – listę zasiłków celowych do 8 tys. zł na tzw. pomoc „doraźną”,
- 45 dni od daty wystąpienia zdarzenia o charakterze klęski żywiołowej – listę uszkodzonych lub zniszczonych budynków/lokali mieszkalnych w poszczególnych miejscowościach wraz z opisem szkody i szacowaną kwotą zasiłku.
- Wzory list, o których mowa w ust. 1:
1) do 8 tys. zł na tzw. pomoc „doraźną”;
2) do 200 tys. zł na remont albo odbudowę budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego;
3) do 100 tys. zł na remont albo odbudowę budynku/budynków gospodarczych;
określają odpowiednio załączniki nr 3, 4 i 5 do Zasad.
- Wojewoda dokonuje weryfikacji wniosku wraz z danymi zawartymi w ww. listach, w szczególności pod względem ich kwalifikowalności.
- Wojewoda po akceptacji wniosku i list, przekazuje środki finansowe do jednostek samorządu terytorialnego z przeznaczeniem na zasiłki celowe osobom uprawnionym.
V. Uruchamianie środków z rezerwy celowej na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych na wypłatę zasiłków celowych
1. W przypadku wykorzystania środków z części 85 - Budżety wojewodów na wypłatę zasiłków celowych
i braku środków finansowych zaplanowanych w ustawie budżetowej w tym zakresie, w celu uruchomienia środków na zasiłki celowe z budżetu państwa, wójt gminy (burmistrz, prezydent miasta) sporządza i przedstawia wojewodzie, w terminach, o których mowa części IV ust. 1, listę zasiłków celowych, zgodnie z załącznikami nr 3-5 do Zasad.
2. Wojewoda dokonuje weryfikacji danych zawartych w ww. listach i przygotowuje listę zasiłków
z terenu województwa, następnie sporządza wniosek o uruchomienie środków z rezerwy celowej na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowychzbudżetu państwa w Informatycznym Systemie Obsługi Budżetu Państwa TREZOR, który kieruje za pośrednictwem ministra właściwego do spraw wewnętrznych i administracji do akceptacji ministra właściwego do spraw finansów.
3. Listy zasiłków stanowią załączniki do wniosku wojewody, o którym mowa w ust. 2.
4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, może być zastosowany przyspieszony tryb postępowania, inny niż wymieniony w pkt. 1-3, zgodny z ustawą o finansach publicznych, w celu jak najszybszego udzielenia pomocy poszkodowanym.
VI. Szacowanie szkód
- Oszacowania wysokości szkód w budynku/lokalu mieszkalnym dokonuje osoba posiadająca uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości albo komisja do spraw szacowania strat, powołana przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), w której bierze udział pracownik organu nadzoru budowlanego wykonujący zadania służbowe.
- Osoba posiadająca uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości albo komisja do spraw szacowania strat, o której mowa w ust. 1, określa procentowy udział zniszczenia lub uszkodzenia,
o którym mowa w załączniku nr 1 lub nr 2 do Zasad. - W uzasadnionych przypadkach, w tym stosownie do potrzeb oraz w sposób wykluczający konflikt interesów, zamiast pracownika, o którym stanowi ust. 1, w pracach komisji do spraw szacowania strat może wziąć udział inna osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje, zwłaszcza z uwzględnieniem uprawnień do pełnienia samodzielnych funkcji w budownictwie stosownie do art. 12 ust. 1 w związku
z ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2024 r. poz. 725, z późn. zm.).
VII. Wsparcie działań
W celu sprawnego udzielenia pomocy, w razie konieczności, wójt (burmistrz, prezydent miasta) i starosta powinni zapewnić służbom pomocy społecznej, odpowiednie do potrzeb, wsparcie ze strony innych pracowników samorządowych gminy lub powiatu.
VIII. Postanowienia końcowe
Niniejsze zasady obowiązują od dnia ich zatwierdzenia.
Załącznik nr 1
do Zasad udzielania pomocy finansowej, ze środków budżetu państwa z część 85 - Budżety wojewodów,
dział 852 – Pomoc społeczna, rozdział 85278 – Usuwanie skutków klęsk żywiołowych oraz z rezerwy celowej na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych, w formie zasiłków celowych
(do 200 tys. zł), o których mowa w ustawie o pomocy społecznej, dla rodzin lub osób samotnie gospodarujących, poszkodowanych w wyniku powodzi we wrześniu 2024 roku.
|
Procentowy udział zniszczenia/uszkodzenia |
Kwoty pomocy - do: |
|
5-20% |
20.000 |
|
21-30% |
26.000 |
|
31-40% |
33.000 |
|
41-50% |
40.000 |
|
51-55% |
50.000 |
|
56-60% |
60.000 |
|
61-65% |
80.000 |
|
66-70% |
110.000 |
|
71-75% |
140.000 |
|
76-80% |
170.000 |
|
>81% |
200.000 |
Załącznik nr 2
do Zasad udzielania pomocy finansowej, ze środków budżetu państwa z część 85 - Budżety wojewodów,
dział 852 – Pomoc społeczna, rozdział 85278 – Usuwanie skutków klęsk żywiołowych oraz z rezerwy celowej na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych, w formie zasiłków celowych
(do 100 tys. zł), o których mowa w ustawie o pomocy społecznej, dla rodzin lub osób samotnie gospodarujących, poszkodowanych w wyniku powodzi we wrześniu 2024 roku.
|
Procentowy udział zniszczenia/uszkodzenia |
Kwoty pomocy - do: |
|
5-10% |
6.000 |
|
11-20% |
9.500 |
|
21-30% |
13.000 |
|
31-40% |
16.500 |
|
41-50% |
20.000 |
|
51-55% |
25.000 |
|
56-60% |
30.000 |
|
61-65% |
40.000 |
|
66-70% |
55.000 |
|
71-75% |
70.000 |
|
76-80% |
85.000 |
|
>81% |
100.000 |
Szczegółowe informacje można uzyskać w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Kuźni Raciborskiej przy ulicy Jagodowej 15 lub telefonicznie pod numerem 32 4191073 w godzinach pracy Ośrodka.
Materiały:
Ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi